Licencja na czytanie V. Romantyzm polski. Jak współcześnie czytać klasyków? - konferencja online
Informacje organizacyjne
Serdecznie zapraszamy do udziału w piątej konferencji z cyklu Licencja na czytanie. Tegoroczna edycja nosi tytuł: Romantyzm polski. Jak współcześnie czytać klasyków? Wydarzenie odbędzie się w formie online 6 kwietnia 2022 r. (środa), godz. 16:30-18:40.
Uchwałą Sejmu RP rok 2022 został ustanowiony Rokiem Romantyzmu Polskiego. Chcąc uczcić jednego z tegorocznych Patronów, Biblioteka Pedagogiczna im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej w Toruniu postanowiła poświęcić Romantyzmowi polskiemu kolejną edycję konferencji Licencja na czytanie, której głównym celem jest promocja czytelnictwa. Zapraszamy wszystkich, którym nie jest obca tematyka literacka. Udział w wydarzeniu jest bezpłatny, obowiązuje wcześniejsza rejestracja, liczba miejsc ograniczona.
Program konferencji (PDF, 1 MB) (opis alternatywny programu konferencji PDF, 88 KB)
Informacje dotyczące zaplanowanych wystąpień:
"Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza z perspektywy XXI wieku - dr Marcin Lutomierski
Współczesny czytelnik ma praktycznie nieograniczony dostęp do tekstu poematu Mickiewicza. Wiele bibliotek cyfrowych (internetowych) udostępnia dawne wydania, wśród których jest nawet pierwodruk. Dzięki temu jeden z najsłynniejszych utworów Mickiewicza można czytać w nowoczesnych formatach przy użyciu takich sprzętów mobilnych, jak choćby smartfon czy tablet. Ponadto Mickiewiczowskie arcydzieło było i wciąż jest badane przede wszystkim w kontekstach biograficznym, literackim, kulturowym czy historycznym, o czym świadczy bardzo pokaźna literatura przedmiotu. Dziś chyba nie da się być obojętnym wobec Pana Tadeusza, ponieważ bez niego nie zrozumie się znaczenia niektórych motywów obecnych w literaturze, teatrze, filmie czy reklamie, nie uchwyci się sensu aluzji w skeczach kabaretowych lub memach internetowych albo nazwach przedsiębiorstw i produktów. Nie zrozumie się również tego, o czym śpiewają Anna Maria Jopek, Artur Gadowski, Siwy i wielu innych współczesnych twórców różnych gatunków muzycznych. Obco będą brzmiały zwroty typu „brama na wciąż otwarta”, „za wysokie progi…”, „podać czarną polewkę”, „było cymbalistów wielu…”, „poloneza czas zacząć”. Wreszcie – nie dostrzeże się piękna poetyckiej formy oraz bogactwa historycznej i uniwersalnej problematyki. Z perspektywy XXI wieku Pan Tadeusz to nie tylko lektura szkolna, to pewien kod kulturowy, którego nie dla szkoły, lecz dla życia się uczymy.
Norwid - lektura bez granic - dr Magdalena Karamucka-Marcinkiewicz
Chociaż zwykło się postrzegać Norwida jako jednego z wielkich polskich romantyków, obok Mickiewicza, Słowackiego i Krasińskiego, to twórczość tego artysty sięga poza ramy epoki, z której wyrastał i trudno zaklasyfikować go do konkretnego okresu czy nurtu. Przekracza granice historycznoliterackie, granice sztuk i gatunków. Norwid był artystą słowa, ale i rysownikiem, malarzem, medalierem, rzeźbiarzem. Koncentrował się zarówno na tym, co polskie, ale też na problematyce europejskiej, a dalej ogólnoludzkiej i na wskroś uniwersalnej. Przyglądając się współczesności i przeszłości, dostrzegał paralele, powiązania i dopełnienia. Ponad granicami epok i wieków zauważał nieprzemijające sensy. Analizował takie, nie poddające się definicjom, wartości, jak prawda, dobro, piękno czy miłość. Czerpał z tradycji kulturowej różnych kręgów, sięgając do historii, literatury, sztuki, ale też nierzadko do tego, co pozornie tylko prozaiczne, powszednie, a przy bliższym oglądzie wykraczające poza swą przyziemność i jednostkowość. Czytanie Norwida to zatem obcowanie z niezwykle szeroką paletą treści i środków wyrazu. To również zaproszenie do czytania ,,w coraz głębszych głębinach”, docierania do sensów, snucia własnych refleksji, odkrywania powiązań. Zachęta do takiej właśnie lektury Norwida, który wymykał się niejednej klasyfikacji i wciąż jest niezwykle aktualny, będzie tematem planowanego wystąpienia.
Adam Mickiewicz według Tadeusza Różewicza - Maria Marszałek
W moim wystąpieniu przytoczę utwory i wypowiedzi Tadeusza Różewicza, w których przywołuje on wątki związane z biografią i twórczością autora Dziadów. Odwołam się także do jego zapisków na marginesach książek autorstwa Mickiewicza lub jemu poświęconych, znajdujących się obecnie w księgozbiorze Biblioteki Ossolineum. Pokażę fotografie i osobiste pamiątki Różewicza, świadczące o jego osobistej relacji z romantycznym wieszczem. Postaram się opisać niektóre miczkiewiczowsko-różewiczowskie paralele.
Informacje o prelegentach:
dr Marcin Lutomierski – filolog polski; badacz i popularyzator literatury polskiej; wykładowca na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu; specjalista ds. promocji Wydawnictwa Naukowego UMK; członek Pracowni Badań Kultury i Literatury Dziecięco-Młodzieżowej UMK, Towarzystwa Naukowego Płockiego, Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Polskiej Sekcji IBBY – Stowarzyszenia Przyjaciół Książki dla Młodych; autor ponad 200 publikacji naukowych i popularnonaukowych, m.in. monografii Mickiewicz i okolice. Tematy romantyczne na łamach londyńskich „Wiadomości” z lat 40. i 50. XX wieku (2012); redaktor naukowy tomów zbiorowych, m.in.: Tradycje szlacheckie we współczesnej kulturze polskiej. Przybliżenia i perspektywy badawcze (2014); Z ojczyzny do obczyzny. Doświadczenia uchodźstwa polskiego (2019). Główne zainteresowania naukowe: literatura emigracyjna XIX–XX wieku, literatura dla dzieci i młodzieży, edytorstwo naukowe i literackie.
Otwarty dostęp do publikacji w Repozytorium UMK.
dr Magdalena Karamucka-Marcinkiewicz – filolog polski, klasyczny i germański, doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, norwidolog, autorka rozprawy Antyczny Rzym Norwida wydanej przez Wydawnictwo Naukowe UAM i nagrodzonej Nagrodą Prezesa Rady Ministrów oraz nagrodą Instytutu De Republica, a także szeregu artykułów publikowanych m. in. w czasopiśmie ,,Studia Norwidiana”, nauczyciel w Zespole Szkół w Mogilnie, wykładowca.
Maria Marszałek – absolwentka historii sztuki i psychologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Laureatka stypendium „European Museum of the Year Award” dla młodych pracowników muzeów, nauczycielka akademicka, edukatorka, autorka artykułów naukowych o związkach poezji i sztuk wizualnych (publikacje m.in. w Rocznikach Humanistycznych i Formacie, Kontekstach Kultury). Pracuje w Gabinetach Świadków Historii w Muzeum Pana Tadeusza. Współautorka wystawy „Pan Tadeusz Różewicz”.
